به گزارش پایگاه خبری قشم؛ به نقل از ایسکانیوز، استان هرمزگان با مرکزیت شهر بندرعباس در جنوب ایران قرار دارد که در سال ۱۳۵۵ به این نام خوانده شده است. ابوموسی، بستک، بندرعباس، بندر لنگه، جاسک، حاجی‌آباد، رودان، قشم، پارسیان، میناب و خمیر از شهرستان‌های این استان هستند.
کشاورزی، ماهی‌گیری، تجارت، حمل‌ونقل دریایی و شیلات فعالیت عمده مردمان این استان است. جزایر کیش و قشم از مناطق آزاد تجاری استان بوده و برای این استان سود بسیاری دارند. همچنین معادن نفت، گاز، کرومیت، خاک‌سرخ و … در این استان یافت می‌شود.
از آنجا که این استان کاملا در مقابل تنگه هرمز واقع شده و این تنگه برای ایران ارزش حیاتی دارد، واژه هرمزگان برای این استان انتخاب شده است.
تاریخچه:
هرمزگان از قدمت چند هزار ساله برخوردار است و بنادر و جزایر هرمزگان در دوره‌های گوناگون پیش از اسلام اهمیت و جایگاه مخصوصی داشته‌اند. دریای عمان و خلیج فارس امروزی که در همسایگی استان هرمزگان قرار دارد، از کهن‌ترین دریاهای جهان است. مردمانی که در پیرامون این دریاها زندگی می‌کردند، از جمله مردم باستان هرمزگان، نخستین انسان‌هایی بوده‌اند که فن دریانوردی را یاد گرفته و کشتی‌رانی کرده‌اند.
خلیج فارس و جزیره‌های استان هرمزگان به‌ویژه جزیره‌های قشم، کیش، لارک، لنگه و جاسک از هزاره سوم پیش از میلاد صدها سال توسط ایلامیان حکمرانی می‌شده و به‌عنوان راه ارتباطی برای بازرگانی با هند باختری و دره نیل مورد استفاده قرار می‌گرفت. همچنین این استان در دوره ساسانی جزو مراکز مهم داد و ستد و پیوند بازرگانی بود. در اثر کاوش‌هایی که در اسکله‌سازی «سورو» انجام گرفته، چند سکه نقره از این دوران به دست آمده و این مطلب را تایید می‌کند.
هرمزگان با مساحت حدود ۶۸ هزار کیلومتر مربع در جنوب ایران واقع شده است. همسایگان این استان از شمال و شمال شرقی استان کرمان، از غرب و شمال غربی استان‌های فارس و بوشهر از شرق سیستان و بلوچستان و از جنوب خلیج فارس و دریای عمان هستند.
از لحاظ جغرافیایی هرمزگان از دو بخش کوهستانی و جلگه‌ای و ساحلی تشکیل یافته است. این استان از مناطق کوهستانی محسوب می‌شود، چراکه بیش از ۷۰ درصد مساحت این استان را کوه‌ها و ارتفاعات کوتاه و بلند و نیز دشت‌ها و دره‌های مرتفع در بر می‌گیرد.
کوه‌های این منطقه که ادامه رشته کوه‌های زاگرس هستند، با جهت شمال شرقی به جنوب شرقی تا داخل آب‌های خلیج فارس امتداد یافته و به‌تدریج از ارتفاع آن‌ها کم می‌شود. به‌طور کلی ادامه این رشته کوه‌ها با کاهش ارتفاع، به تپه‌های ماهوری آهکی، گچی و شنی ختم شده و به زمین‌های پست ساحلی خلیج فارس و دریای عمان متصل می‌شود.
کوه گنو با ارتفاع ۲,۳۴۷ متر در فاصله ۲۰ کیلومتری شمال شهر بندرعباس در جلگه ایسین، کوه فارغان با ارتفاع ۳,۲۶۸ متر و کوه شب با ارتفاع ۲,۸۶۱ متر از بلندترین کوه‌های استان هستند.
برخلاف بخش کوهستانی استان، حاشیه باریک ساحلی که جلگه‌ای پست و کم ارتفاع است، مساحت کمی از هرمزگان را در بر می‌گیرد. این ناحیه پست ساحلی، در اطراف تنگه هرمز از مساحت بیشتری برخوردار است.
اقلیم:
استان هرمزگان از مناطق گرم و خشک ایران است و اقلیم آن از آب و هوای نیمه‌بیابانی و بیابانی تاثیر می‌پذیرد. هوای نوار ساحلی در تابستان‌ها بسیار گرم و مرطوب است و گاهی نیز دمای آن به بیش از ۵۲ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. زمستان‌های استان نیز ملایم و کوتاه است. توده‌های مختلف هوای شمالی، غربی و جنوبی تعادل آب و هوای استان را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.
برخورداری از یک فصل طولانی گرم و یک فصل کوتاه خنک مهم‌ترین ویژگی آب و هوای استان است، به این معنی که فصل گرم همراه‌با هوای شرجی از اوایل اسفند ماه شروع شده و تا ۹ ماه تداوم می‌یابد، در مقابل فصل خنک استان نیز همراه‌با خشکی نسبی هوا از اوایل آذر ماه شروع می‌شود و به‌مدت ۳ ماه ادامه می‌یابد و تحت‌تاثیر توده‌های هوای خنک غربی قرار می‌گیرد. این استان به‌طور کلی خشک بوده و بارش باران کم است و بارندگی در آن اغلب به‌صورت رگبار و سیلاب در ماه‌های زمستان انجام می‌شود.
در سردترین شب‌های سال دمای هوای استان به‌ندرت به صفر درجه می‌رسد و در روزهای زمستانی دمای آن پایین‌تر از ۱۰ درجه سانتی‌گراد نمی‌شود.
مردم‌شناسی:
لهجه‌های گوناگون گویش بندری (از وارثین پارسی میانه و باستانی) است که از زیرشاخه‌های زبان فارسی محسوب می‌شود، زبان مردم هرمزگان را تشکیل می‌دهد. عرب زبانان محلی مستقر در ایران از دیگر نقاط کشور به بعضی از بنادر و جزایر هرمزگان مهاجرت کرده‌اند، میناب، بندرلنگه، جزیره لاوان و جزیره کیش از جمله این مناطق هستند.
لرها، لاری‌ها، بلوچ‌ها و مکرانی‌ها از دیگر اقوامی هستند که در این استان سکونت دارند.
اقوام لر در سواحل شمالی خلیج فارس، از جمله استان هرمزگان به‌طور پراکنده زندگی می‌کنند و با لهجه لری که گونه ای از زبان پهلوی پیشین است، صحبت می‌کنند.
اقوام لاری، در شهرستان لار استان فارس، بندرها و جزیره‌های ایرانی خلیج فارس، از جمله هرمزگان و سرزمین‌های جنوبی خلیج فارس زندگی می‌کنند و به زبان فارسی دری سخن می‌گویند. بندرلنگه، بندرخمیر، بستک و کهورستان از جمله این مناطق هستند.
اقوام بلوچ، در سواحل دریای عمان، خلیج فارس، جزیره‌ها و بندرهای خلیج، از جمله استان هرمزگان زندگی می‌کنند. البته مردم بندرعباس و برخی از نواحی استان هرمزگان، آمیخته‌ای از فارس، بلوچ، عرب و سیاه‌پوست هستند که بندری یا عباسی نامیده می‌شوند. میناب و جاسک از دیگر شهرهایی هستند که قوم بلوچ در آن ساکنند.
مکرانی‌ها یا مکی‌ها، که بیشتر در ناحیه مکران استان سیستان و بلوچستان و کرانه‌های خلیج فارس، از جمله استان هرمزگان، به‌ویژه ناحیه جاسک زندگی می‌کنند و آمیخته‌ای از نژاد هندو، آسوری، افغان و سیاه‌پوست هستند.
ایرانیان آفریقایی‌تبار نیز در این استان مانند شهر میناب سکونت دارند.
لباس محلی:
پیراهن زنان هرمزگانی گاهی بلند بوده و تا مچ پا می‌رسد و گاهی تا زیر زانو می‌رسد که در مناطق مختلف فرق دارد. نوع پارچه و رنگ لباس یکی از مهم‌ترین موضوعات در در پوشاک بانوان هرمزگانی است، چراکه به‌علت گرمای هوا معمولا سبک و نازک است. همچنین از رنگ‌هایی مانند آبی، بنفش، صورتی و سبز بیشتر استفاده می‌شود. کندوره، گون، اشکم، نشته، آستین فراخ، کلوش، عجمی، چینی، گشاد عربی و ساده شلالی از انواع پیراهن‌های زنان هرمزگانی است. چادر، شلوار بندری، برقع، پیراهن کمر چین و اورنی (نوعی روسری) پوشاک محلی زنان هرمزگان را تشکیل می‌دهد. خرما، ماهی و میگو، گلابتون‌دوزی و خوس‌دوزی از مهم‌ترین سوغات و صنایع دستی این استان است.
