تا قبل از سال ۱۲۸۶ هجری شمسی سیستم و نظام آموزشی و تربیتی ( آموزش و پرورش ) در استان هرمزگان توسط مکاتب ( مکتب خانه ها ) و مدارس علوم دینی زیر نظر روحانیون اداره می‌شد.
ارتباط خوب مردم جنوب خصوصا تجار و بازرگانان با کشورهای همسایه و اقوام مختلف و سفرهای تجاری به شبه قاره هند و ارتباط با خارجیان ، باعث گردید تحول فکری جهت تاسیس و راه اندازی مدارس نوین آموزشی در بین تجار و بازرگانان منطقه ایجاد گردد.
لذا تجار و معتمدین با برگزاری جلسات متعدد و پیوسته موفق گردیدند در شهرهای بندرعباس و بندرلنگه که مراکز بزرگ تجارت در جنوب بودند ، مدرسه ملی تاسیس نموده و بنیان سبک جدید و نوین نظام آموزش و پرورش را بنا گذراند.
خروجی جلسات بزرگان و دغدغه مندان آموزشی شهر بندرعباس منجر به آن شد که هییت موسس از بین خود ۱۰ نفر را تحت نام ” انجمن نظار ” از معتمدین و تجار موثر شهر بندرعباس تشکیل تا زیر نظر آنها برنامه ریزی جهت جذب منابع مالی ، ساخت مدرسه و اقدامات بعدی صورت پذیرد.
اعضای انجمن نظار دبستان در حال تاسیس که به نام ” دبستان جاوید ”
نامگذاری گردید به شرح ذیل بودند :
۱-مرحوم حاج حسین گله داری ملقب به امین التجار
۲- مرحوم محمد علی خان مینابی بندرعباسی ملقب به سدید السلطنه کبابی نویسنده و تاریخ نگار
۳- مرحوم حاج میر محمد اوزی
۴- مرحوم حاج محمد شریف ملک
ملقب به ملک التجار
۵- مرحوم حاج میر شمس الدین اوزی
۶- مرحوم حاج سید سلیمان کاملی
۷- مرحوم شیخ علی دشتی ( علی اشتن )
۸- مرحوم حاج شیخ احمد گله داری ملقب به رییس التجار ( اهدا کننده اولین مدرسه یا بعبارتی اولین خیر مدرسه ساز بندرعباس )
۹- مرحوم حاج محمد علی گله داری
۱۰- مرحوم آقا غلامعلی خراسانی ملقب به یزدی
اولین اقدام انجمن نظار برنامه ریزی مالی برای دبستان جاوید بود که موفق گردیدند در جلسه ای که با حضور بزرگان شهر برنامه ریزی شد ، مبلغ ۵ هزار تومان جمع آوری نموده که بعنوان سرمایه اولیه در کار تجارت فعالیت و درآمد حاصل از آن صرف هزینه های جاری این مرکز آموزشی گردد.
برای پشتوانه مالی و پوشش هزینه های جاری این آموزشگاه با پیگیری هییت موسس و مساعدت رییس گمرک بندرعباس ابلاغ گردید که عوارضی از هر عدل قماش (از هر گونی پارچه ) که صادر یا وارد به گمرک بندرعباس می‌شد یک شاهی بعنوان اعانه برای مصرف مدرسه دریافت و مصوب گردیده بود که از خانواده های متمکن و متمول هم مبلغی بعنوان شهریه اخذ نمایند که با استقبال اولیا مواجه گردید.
پس از برنامه ریزی های مدون جهت کسب درآمد برای این دبستان ، نشستی برای محل و مکان مدرسه با حضور انجمن نظار برگزار گردید که در این جلسه مرحوم حاج شیخ احمد گله داری ( رییس التجار ) بدون چشم داشت یکی از خانه های بزرگ و مسکونی خود را بصورت رایگان بعنوان مدرسه در اختیار هییت نظار گذاشت. ( این مدرسه در ضلع جنوبی سه راه دلگشا واقع گردیده بود ) که می‌توان حاج شیخ احمد گله داری رییس التجار را اولین خیر مدرسه ساز بندرعباس نام نهاد.
انجمن نظار پس از اینکه مکان و محل آموزشی برای مدرسه را تهیه و سرمایه اولیه و راه های درآمد برای پوشش هزینه ها را تامین نمودند جهت استخدام کادر آموزشی خصوصا مدیریت مدرسه اقدام کردند که پس از جلسات متعدد مرحوم سید جواد بهشتی که مدیری صاحب نام و مسلط به چند زبان خارجی بود را بعنوان مدیر دبستان منصوب نمودند. ابتدا مرحوم بهشتی پس از انتصاب بعنوان مدیر ، بدون اتلاف وقت برای تکمیل کادر آموزشی با تایید انجمن نظار مرحوم سید عبدالله قاری که قاری قرآن و مترجم و مفسر صاحب نامی بود جهت همکاری دعوت ، سپس آقایان شیخ عبدالعلی عصفوری ، شیخ محمد هادی انصاری ، حاج محمد اسماعیل ادیبی و ملا محمد زمان ادیبی که از مکتب داران فعال و با سابقه بندرعباس بوده را به جمع کادر آموزشی اضافه نمودند.
بدلیل نبود نظام هماهنگ آموزشی در سطح کشور ، کتب و مواد درسی توسط مدیر و معلمین این مدرسه تهیه ، تنظیم و اجرا گردید.
این دروس شامل ادبیات فارسی ، زبان خارجه ، جغرافیا ، حساب و هندسه ، فن بیان ، عربی ، فقه ، ورزش و تعلیمات نظام بوده که توسط ۶ عضو کادر مدیریتی و آموزشی دبستان جاوید بندرعباس زیر نظر انجمن نظار بعنوان اولین مدرسه بندرعباس به سبک نوین در سال ۱۳۲۵ هجری قمری مطابق با سال ۱۲۸۶ هجری شمسی ( ۱۱۸ سال قبل ) آغاز به کار کرد.
مدرسه جاوید بندرعباس بعنوان اولین مدرسه ملی تا سال ۱۳۰۵ زیر نظر انجمن نظار ( هییت امنا ) فعالیت نمود سپس با راه اندازی نمایندگی اداره فرهنگ در بندرعباس ، این مدرسه پس از ۱۹ سال خدمت به مردم و ایجاد بنیان اولین مرکز آموزشی به سبک نوین به نمایندگی فرهنگ بندرعباس تحویل داده شد.
لازم به ذکر است که دبستان جاوید در طول ۱۹ سال فعالیت خود ( از سال ۱۲۸۶ تا سال ۱۳۰۵ هجری شمسی ) فقط در زمینه آموزش پسران بوده که بعدها در سال ۱۳۱۱ توسط مرحومه سرکار خانم طلعت باستی اولین دبستان دخترانه شهر بندرعباس تاسیس و راه اندازی گردید.
در دهه های گذشته بحمدالله با همت تجار و خیرین هرمزگانی ، این استان پیشرو در ساخت مدارس خیر ساز بوده و مجمع خیرین مدرسه ساز هرمزگان یکی از فعال ترین و مؤثرترین مجموعه های خیریه در سطح کشور میباشد که جا دارد صمیمانه از این خیرین بزرگوار و مدیران مجموعه مجمع خیرین مدرسه ساز صمیمانه سپاسگزاری نماییم.
